Kynologisch Advies
Voor meer plezier met een hond

Door parasieten overdraagbare ziektes

Als het voorjaar in aantocht is, krijgen we te maken met de kriebelende beestjes, parasieten, die voor veel overlast kunnen zorgen. Helaas is het zo dat er een aantal ernstige ziektes door parasieten overgedragen kunnen worden op mens en dier. Hieronder meer uitleg hierover.

Ziekte van Lyme

De ziekte van Lyme is een multi-systeemziekte, met een onvoorspelbaar verloop en vele uitingsvormen. Het is een ernstige ziekte voor mens en dier.
De ziekte van Lyme wordt overgedragen door een beet van een teek die besmet is met de Borrelia   burgdorferi bacterie. Het gaat hier om zogenaamde spirocheten; spiraalvormige bacteriën, net als bij de ziekte van Weil. Deze bacterie zit in het speeksel van de teek.

Bij mensen is deze tekenbeet te herkennen aan de erythema migrans (de rode ring), maar deze wordt bij honden zelden gezien.

Niet iedere teek is besmet met de Borrelia burgdorferi bacterie, dus een hond raakt niet altijd besmet na een tekenbeet. Uit een onderzoek van de universiteit van Wageningen bleek dat in 2006 in Nederland gemiddeld 23,6% van de teken besmet was met de Borrelia bacterie.

Mocht de teek wél besmet zijn met de Borrelia bacterie dan duurt het ongeveer 24 uur voordat een teek na het bijten de ziekte van Lyme overdraagt. De teek heeft de eerste 24 uur namelijk nodig om zich te voeden voordat er voldoende bacteriën overgedragen kunnen worden om de ziekte te kunnen veroorzaken.

Enkele symptomen van de ziekte van Lyme bij honden zijn:

  • gewrichtsontstekingen en plotselinge kreupelheid
  • koorts
  • uitdroging
  • sloomheid
  • gezwollen lymfeklieren
  • aantasting van de nieren

Net als bij mensen is bij honden de diagnose ziekte van Lyme moeilijk vast te stellen. Alle symptomen van de ziekte van Lyme kunnen ook passen bij een groot aantal andere aandoeningen. De uitslag van een bloedonderzoek is vaak (vals) negatief. De diagnose wordt vaak gesteld op basis van de klinische symptomen bij de hond.

Voorkomen is beter dan genezen! Dus is een adequate teken preventie de beste manier om teken bij uw hond te weren en doden om deze ziekte te voorkomen!

Babesiose

Babesiose is een ziekte die wordt veroorzaakt door een eencellige parasiet Babesiosa canis. Deze parasiet wordt voornamelijk overgedragen door de Dermacentor teek. Deze teek kwam voornamelijk voor in de warmere landen, maar is zich ook in Nederland aan het vestigen doordat het hier steeds warmer wordt. De parasiet Babesiosa canis nestelt zich in de rode bloedcellen van de hond en vernietigt deze.

Ongeveer 7 tot 21 dagen na de infectie (sommige honden worden pas na maanden ziek) krijgt de hond symptomen: 
– matige tot hoge koorts
– hoge hartslag
– lusteloosheid
– slechte of geen eetlust
– bloedarmoede (bleke slijmvliezen)
– rood bruine urine

De diagnose wordt vastgesteld aan de hand van het verhaal van de eigenaar (vakantie in het buitenland, maar hoeft dus niet het geval te zijn!), een lichamelijk- en een bloedonderzoek. Deze parasieten zijn namelijk zichtbaar in het bloed.

De behandeling tegen Babesiose moet zo snel mogelijk worden gestart. Des te hoger is de kans op genezing! Honden kunnen genezen van Babesiose. Bij sommige honden wordt dit een chronische ziekte.

Ook hier geldt weer, voorkomen is beter dan genezen! Een adequate teken preventie is de beste manier om teken bij uw hond te weren en doden om deze ziekte te voorkomen!

Daarnaast kunt u uw hond laten vaccineren tegen deze ziekte. Huidige vaccins geven nog geen volledige bescherming, aangezien Babesia canis parasieten te veel van elkaar verschillen.

Ehrlichiose

Ehrlichiose is alweer zo’n ziekte die door teken verspreid wordt. De parasiet Ehrlichia wordt op de hond overgebracht door dezelfde Dermacentor teek, die vooral in warme landen rondom het Middellandse Zeegebied voorkomt. Na een infectie met Ehrlichia vermeerdert deze zich in de witte bloedcellen en vernietigd deze.

Ehrlichiose is een zoönose, d.w.z. dat deze infectie van dieren op mensen overgedragen kan worden.

De incubatietijd (tijd tussen besmetting en ziek worden) ligt tussen de 5 en de 21 dagen. De volgende symptomen kunnen zichtbaar zijn:

  • koorts
  • sloomheid
  • benauwdheid
  • bloedneuzen, bloedingen in de huid en slijmvliezen
  • bloed in de urine
  • rillingen
  • gebrek aan eetlust
  • bloedarmoede

De diagnose kan worden vastgesteld d.m.v. een bloedonderzoek. Maar wanneer de hond ooit in het verleden in aanraking is geweest met Ehrlichia dan wordt deze óók seropositief. D.w.z. dat het lichaam antistoffen heeft aangemaakt tegen de parasiet. Het aanwezig zijn van antistoffen geeft dus niet aan dat de hond op dit moment lijdt aan Ehrlichiose. Een laag aantal witte bloedcellen en een laag aantal bloedplaatjes zijn wel duidelijke aanwijzingen, naast  het verhaal van de eigenaar (vakantie in het buitenland).

In een vroeg stadium is Ehrlichiose goed te behandelen met antibiotica. Bij een te late diagnose en dus behandeling kan deze ziekte een dodelijke afloop krijgen.

Het wordt saai, maar ook hier geldt weer, voorkomen is beter dan genezen! Een adequate teken preventie is de beste manier om teken bij uw hond te weren en doden om deze ziekte te voorkomen!

Leishmaniose

Ook Leishmaniose wordt veroorzaakt door een parasiet, Leishmania. Dit keer wordt de ziekte overgebracht door zandvliegjes (muggen) die alleen nog maar rondom de Middellandse Zee en zuidelijker vóórkomen. Deze zandvliegjes zijn van zonsondergang tot zonsopkomst actief. Ze  komen (nog) niet in Nederland voor. U hond kan deze besmetting alleen oplopen als hij mee gaat op vakantie. Ook mensen kunnen besmet raken met deze parasiet.

Niet iedere hond die besmet raakt met de parasiet wordt ziek, de hond kan ook slechts drager zijn. De incubatietijd tussen de besmetting met de parasiet en het ontwikkelen van Leishmaniose kan een maand tot enkele jaren duren.
De parasiet nestelt zich op verschillende plekken in het lichaam, maar met name in het beenmerg en de lymfeknopen van de hond.

Leishmaniose is één van de moeilijkst te herkennen ziektes aan de hand van de symptomen omdat deze zo divers kunnen zijn. Symptomen die voor kunnen komen zijn:

  • droge schilferige huid met wondjes die slecht of niet genezen
  • symmetrische kaalheid op het lichaam of de kop
  • kale plekken rondom de oren, ogen en neus
  • eelt op de neus
  • lange, snelgroeiende nagels en afwijkingen aan de nagels
  • diarree
  • vergrote lymfeknopen

De diagnose wort meestal aangetoond met een bloedonderzoek, maar na een besmetting kan het vaak lang duren voordat de test positief wordt. De parasiet is na het afnemen van een biopt uit de lympfeknopen of het beenmerg onder de microscoop zichtbaar. Wanneer er antilichamen in het bloed van uw hond aanwezig zijn betekend dit dat hij seropositief is. Een seropositieve hond zonder klachten hoeft niet behandeld te worden.

Wanneer Leishmaniose tijdig ontdekt wordt is deze goed te behandelen met een medicijnkuur. Met een behandeling verdwijnen de klachten vaak volledig, maar de kans dat de klachten in een later stadium weer terugkeren is groot.

Uw hond beschermen tegen deze zandvliegjes is de beste remedie om Leishmaniose te voorkomen. U kunt dit doen door uw hond ’s avonds en ’s nachts zoveel mogelijk binnen te houden en muskietengaas te gebruiken. Daarnaast kunt u uw hond beschermen met een antiparasitair middel die tevens tegen zandvliegjes werkt (vraag uw dierenarts). Afhankelijk van het vakantiegebied en de risico’s op Leishmania en andere parasieten kunt u ook overwegen om uw huisdier thuis te laten. Bespreek de risico’s met uw dierenarts als u plannen heeft gemaakt.